3.3 C
Ordu
18 Mart 2024, Pazartesi

Ordu TB Tarihçe

Ordu Ticaret Borsası Atatürk tarafından 16.05.1936 tarihinde Kararname ile kurulmuş ve 15 Ağustos 1936 tarihinde “Ordu Ticaret ve Zahire Borsası” adıyla Baha TEGÜN başkanlığında faaliyete başlamıştır.

O dönem yürürlükte olan 655 sayılı yasayla,  Ticaret ve Sanayi Odası bünyesinde kurulan Borsa, Oda ile aynı daire içerisinde hizmet veriyordu. Ticaret ve Sanayi Odası ile Ticaret Borsası’nın müştereken hizmet verdikleri bu bina 1939 Erzincan depreminde yıkılmıştır.

Kurulduğu tarihte Türkiye’nin 20.Borsası olan Ordu Ticaret Borsası’nın 59 üyesi vardı. 10 yıl sonra üye sayısını 138’e yükselten borsanın şimdilerde üye sayısı 350 civarındandır. 5174 sayılı kanunla yeniden, çağdaş normlara göre düzenlenen Ticaret Borsalarında gayri faal üyelerin borsa üyeliğinden çıkartılmalarının kolaylaştırılması ile gerçek durumu yansıtmayan, ticari hayattan elini eteğini çekmiş üyelerin borsa kayıtlarında görünmesi de engellenmiştir.

Ticaret Borsaları 12.04.1947 tarihinde yapılan seçimlerle 4355 sayılı kanuna ve 28.09.1951 tarihinde de 5590 sayılı kanuna intibak etmiştir.5590 sayılı kanunun yıllar içinde ihtiyaca cevap veremez hâle gelince, 18.05.2004 tarihinde kabul edilerek 01.06.2004 tarihinde Resmi Gazete’ de yayınlanarak yürürlüğe giren 5174 sayılı kanunla Ticaret Borsalarının kuruluş, işleyiş ve hukuki yapıları yeniden tespit edilmiş ve bu kanunun 53.maddesi ile ilk defa “Ürün İhtisas Borsaları ” da zikredilip, kurulmaları ve işleyişleriyle ilgili esaslar saptanmıştır. Bu kapsamda kurulan TÜRİB’e iştiraki olan Ordu Ticaret Borsası aynı zamanda TÜRİB’in acentesidir.

“Ordu Ticaret ve Zahire Borsası “ unvanıyla kurulmuş olan borsamızın 1947 yılından sonra unvanı  “Ordu Ticaret Borsası” olmuş ve aynı unvanla günümüze kadar hizmet vermeye devam etmiştir.

Ordu Ticaret Borsası’nın ilk hizmet binası 1939 Erzincan depreminden etkilenerek yıkılan, Ticaret ve Sanayi Odası ile müşterek kullanılan binadır. Bu bina iki katlı olup, eski yapı tarzında inşa edilmiş olduğundan, deprem karşısında mukavemetini koruyamamış ve yıkılmıştır. O yıllarda Ordu Ticaret Borsası, Odanın bir köşesindeki bir masadan ve memurdan ibarettir. Şu anda hizmet verdiğimizin bina ve eski hizmet binasının üzerine kurulu bulunduğu arsa toplam 1.288 m2 olup bu arsa 1948 yılında 15 bin liraya alınmıştır.

Altınordu ilçesi “Süleyman Felek Caddesi”  üzerinde bulunan arazi üzerine yapılan ilk borsa binasının ikmal inşaatı 70 bin lira olarak tahmin edilmiştir.120 m2 ve tek katlı borsa binası 1951 yılında tamamlanarak faaliyete geçmiştir. Şu anda “Eski Hizmet Binası” olarak tabir ettiğimiz bina 650 m2 kullanım alanı olacak şekilde 1964 yılında iş hanı olarak tamamlanmıştır. Hâlen giriş katında faal durumda bulunan pasaj o dönem kentte ticari hayata önemli bir hareketlilik kazandırmıştır. Tek katlı binanın yetersiz kalması, iş hanı olarak tasarlanmış olan binanın birinci katının borsa binası olarak inşasını gündeme getirmiş ve 1990 yılında 650 metrekare olan bu yeni binaya geçilmiştir.

1994 yılında tek katlı ilk borsa binası yıkılarak yerine bu gün kullanmakta olduğumuz binanın temeli atılmıştır.465 m2 taban üzerine 5 katlı olarak yapılan yeni binanın bu gün itibariyle zemin kat dâhil olmak üzere ilk 3 katı kullanılmaktadır. Laboratuvar ve konferans salonlarının yer alacağı 4 ve 5.katlar ise henüz inşaat hâlindedir.

Ordu Ticaret Borsası 5 Meslek Grubundan teşekkül etmektedir.

1- Yaş ve Kuru Meyveler (Fındık Mahsulü)

2- Canlı Hayvan ve Et

3- Bitkisel Ve Nebati Yağlar

4- Değirmenlik Ürünler (Un)

5- Çeşitli Gıda Maddeleri (Bal)

Bunların içinde “Yaş ve Kur Meyveler Grubu ” nda yer alan “Fındık” toplam işlem hacminin %95’ini oluşturmaktadır. (İşlem hacmine dair tüm veri ve değerlendirmeler web sitemizdeki “İstatistikler” bölümünde yayınlanmaktadır)

Ordu, tek başına Türkiye fındık üretiminin % 25-30’unu karşılamaktadır. Bu da yıllık 180–200 bin ton üretim anlamına gelmektedir. Hâliyle fındık tescilinin borsa işlem hacmi içerisinde büyük yer tutuyor olması son derece doğaldır.

Yıllık işlem hacimlerinin karşılaştırmasında görüleceği üzere Ordu Ticaret Borsası, fındık tescili yapan borsalar arasında bu kategoride ilk sırada yer almaktadır.

“Canlı Hayvan ve Et”  2000 yılında kotasyona alınmış olmasına rağmen borsa kontrolünde bir canlı hayvan pazarı olmadığı için bu alanda çağdaş normlarda bir borsacılık faaliyeti de söz konusu değildir. Çağdaş normlarda bir canlı hayvan pazarı ve borsası oluşturulması noktasında Ordu Büyükşehir Belediyesi ile iletişim hâlindedir.

Türkiye bal üretiminin %20-25’i Ordulu arıcılar tarafından üretilmekte olup, arıcı ve kovan sayısı bakımından da ilimizin ilk sırada yer almaktadır. Ayrıca Türkiye ilk ve tek “Arıcılık Araştırma Enstitüsü” de ilimizde bulunmaktadır. Tüm bunların yanında arıcılık ve balın bir ticari iştigal konusu olarak yaygınlık kazanmaya başlaması ile “Bal” ın borsa kotasyonuna alınması uygun görülmüştür. 2007 yılında bal, dönemin Sanayi ve Ticaret Bakanlığı’nın onayı ile borsamız kotasyonuna alınmıştır.

Ekonomik krizler ile değirmenlik ürünleri işleyerek un hâline getiren fabrikalar birer birer kapanmıştır. Ekonomik krizlerin yanında bu sektörde yaşanan aşırı kapasite sorunu zaman içinde sektörü felç etmiştir. Uygulanan teşviklerden mütevellit ihtiyacın çok üstünde un üretecek kapasiteye sahip tesislerin kurulup yaygınlık kazanması rekabet ortamını kızıştırdı ve birçok un fabrikası büyük zararlarla batmıştır.  İlimizdeki en son fabrikada 2006 yılında kepenk kapatmıştır.

Bitkisel ve Nebati Yağlar alanında faaliyet gösteren üç firma vardır. Bunlardan en önemlisi “Çotanak” marka yağ üreterek pazarda ciddi bir yere ve itibara sahip olan üyemiz Altaş Yağ Su ve Tarım Ürünleri Gıda İnşaat Otomotiv Nakliye Sanayi ve Ticaret A.Ş’dir. “Altaş Yağ” 1957 yılında FİSKOBİRLİK iştiraki olarak kurulan “Ordu Soya A.Ş” nin devamı niteliğindeki Ordu Yağ Sanayi A.Ş:’yi 2009 yılında devralmıştır.

Ordu Ticaret Borsası’nın Kurucu Yönetimi Şu İsimlerden Oluşuyordu;

Baha TEGÜN Birinci Reis (Başkan)

Ömer AKYAZI İkinci Reis (Başkan Vekili)

Mustafa HEKİM (Aza)

Mehmet AKYAZI (Aza)

Dursun GÜRSOY (Aza)

Ziver AKIN (Aza)

Ahmet Cemal MAĞDEN (Aza)

Halis MUTLU / Borsa Komiseri (Genel Sekreter)

Faaliyet Alanımız-Hizmet Anlayışımız:

5174 Sayılı Kanunun 30. maddesi borsaların çalışma alanlarını belirlemektedir. Buna göre Ordu Ticaret Borsası’nın çalışma alanı Fatsa ve Ünye ilçeleri ve bu ilçelere bağlı beldeler dışında kalan tüm Ordu kentidir. Ordu Ticaret Borsası çalışma alanında kotasyonunda bulunan ürünlerin ticaretini itina ile kayıt altına almakta ve özellikle fındık için tespit ettiği fiyatları internet sitesinde, merkez ve ilçelerde bulunan elektronik panolarda ilan etmektedir.

Ordu TB’ nin hizmet anlayışının en belirgin yanı; 5174 Sayılı Kanunun 32. maddesi ile Ticaret Borsalarına kayıt olmak zorunlu kılınmış olsa da Ordu Ticaret Borsası üyelerine karşı bir amir kurum olarak değil, üye odaklı ve üye memnuniyeti esaslı hizmet etmeyi ilke edinen Ordu Ticaret Borsası TOBB Akreditasyon Sistemi dahilinde “Akredite Borsa” dır.